مانیتور چیست و کدام نسل مناسب است قدیم یا جدید؟
مانیتور چیست؟
مانیتور یک دستگاه الکترونیکی و خروجی میباشد که به واحد نمایش ویدئویی VDU و یا ترمینال نمایش تصویری VDT نیز شناخته میشود. این دستگاه برای نمایش عکس، متن، ویدئو میباشد و هر دادهی گرافیکی که از طریق کارت گرافیک به پردازنده ارسال شود را نمایش میدهد. مانیتور مانند تلویزیون است فقط با این تفاوت که رزولیشن بیشتری به نسبت تلویزیون دارد ولی در مقابل، تلویزیون ابعاد بیشتری دارد.
اولین مانیتور در سال 1973 ساخته شد که متعلق به پروژه Xerox Alto بود. مانیتورهای قدیمی از تکنولوژی تابش نور کاتدی CRT استفاده میکردند. این تکنولوژی سبب تولید مانیتورهایی با وزن و ابعاد بسیار بزرگ بود. اما امروزه با پیشرفت علوم کامپیوتر مانیتورهایی با استفاده از تکنولوژی صفحه تخت تولید میشوند که ابعاد کم و وزن کمتری نیز دارند.
انواع مانیتورها
مانیتور Cathode Ray Tube (CRT)
اولین مانیتورها با این تکنولوژی تولید میشدند. در این تکنولوژی برای نمایش یک عکس در صفحه از پرتوهای الکترونیکی استفاده میشد. تفنگ هایی داخل مانیتور تعبیه میشدند تا پرتوهای الکترونیکی را به صفحه مانیتور پرتاب کنند. این تفنگها وظیفه تولید رنگ آبی، سبز و قرمز RGB را برعهده داشتند. با شلیک مکرر پرتوها با رنگهای RGB و ترکیب آنها سایر رنگها نیز تولید میشدند. امروزه مانیتورهای صفحه تخت جایگزین این مانیتورها شدهاند. در ادامه به مانیتور صفحه تخت خواهیم پرداخت.
مانیتور صفحه تخت LCD
این مانیتورها وزن کمی دارند و فضای کمتری را نسبت به CRT اشغال میکنند. همچنین مصرف برق آنها بهینهتر از مدل CRT میباشد. این تکنولوژی به دلیل تولید کم تششعات مضر برای انسان بسیار موثرتر و کاربردتر است. از این مدل مانیتور در ساخت PDA، لپتاپ و موبایل استفاده شده است. قیمت این مانیتورها به نسبت مدل CRT بیشتر است. مانیتورهای صفحه تخت از 2 صفحهی شیشهای تشکیل میشوند و در ابعاد 15 تا 45 اینچ فعلا موجود هستند. خود این مدل از 2 تکنولوژی متفاوت ساخته میشود که در ادامه توضیح خواهیم داد.
صفحه نمایش کریستال مایع:
Liquid crystal display یا LCD حاوی یک ماده است که در میان دو صفحه شیشه ای قرار میگیرد. ذرات این ماده به گونهای در یک راستا قرار گرفتهاند که اگر نوری از پشت صفحه به آنها تابیده شود میتوانند یک عکس یا بلاک را نمایش بدهند. در مقایسه با CRT این مانیتور میتواند نمایش با کیفیتتری در اختیار شما بگذارد.
صفحه نمایش گاز پلاسما:
Gas plasma display در میان 2 صفحه شیشهای گاز استفاده شده است. زمانی که ولتاژ برق وارد میشود این گاز نور ماورابنفش تولید میکند و پیکسلهای روی صفحه شروع به تابیدن میکنند این تابش باعث تشکیل عکس برروی صفحه نمایش میشود. این مانیتورها نیز در ابعاد بسیار بزرگتر از LCD نیز موجود هستند و همچنین تصویر با کیفیتتری به شما میدهد اما به دلیل قیمت بالایی که دارد معمولا کم طرفدار است.
مانیتور صفحه لمسی
این مانیتورها به عنوان دستگاه ورودی و هم خروجی شناخته میشوند. در این مدل بجای استفاده از موس و کیبورد کاربر میتواند با لمس کردن صفحه نمایش پردازش خود را انجام دهد. مانیتورهای صفحه لمسی از چند نوع متفاوت هستند که با 3 تا از متداولترین مدلهای آن آشنا میشویم.
Resistive Touch Screen
این صفحه نمایش از یک لایه نازک رسانای الکتریکی و مقاوم تشکیل میشود. زمانی که یک نقطه از سطح مانیتور لمس شوددر جریان الکتریکی تغییر انجام شده و به کنترل کننده رسانا پیام لمس شدن صفحه ارسال میشود. امروزه این تکنولوژی به صورت گسترده مورد استفاده قرار میگیرد. این مانیتورها چون تحت تاثیر مایعات و گردو غبار قرار نمیگیرند بسیار قابل اعتماد هستند.
Surface Wave Touch Screen :
این مانیتور از طریق امواج اولتراسونیک پردازش را انجام میدهد. زمانی که صفحه لمس میشود امواج ارسال و کامپیوتر متوجه میشود. این صفحات به دلیل آسیب پذیری در برابر آب و گرد و غبار خیلی قابل اعتماد نیستند.
Capacitive Touch Screen :
در این صفحات نمایش یک ماده به طور مداوم بر روی صفحه نمایش در جریان است. این مدل عمدتا برای کارکردن با انگشت مناسب است تا قلم. کیفیت و شفافیت بهتری دارد و در بیشتر صفحات نمایش خازنی که در گوشیهای هوشمند میبینید از این مانیتور استفاده شده است.
مانیتور LED
مانیتورهای LED دارای صفحه تخت هستند و به آن نمایشگر دیود ساطع نور نیز میگویند. در این مانیتور یک پنل مسطح که حاوی LED است به عنوان منبع نور استفاده شدهاست. این مدل کم وزن است و عرض مانیتور بسیار نازکتری به نسبت LCD دارد. از این تکنولوژی در دستگاههای متفاوتی مثل تلویزیون، لپتاپ، تلفنهای هوشمند مانیتور و تبلت و غیره استفاده میشود.
مانیتور OLED
یکی از فناوریهای بروز در عرصه مانیتورها این مدل میباشد. به طور خلاصه این مدل در مقایسه با LED روشنایی بیشتر دارد، بسیار کارآمدتر است، از نظر ابعاد باریکتر است و کنتراست بیشتری نیز دارد. این صفحه نمایش از قرار گرفتن یکسری لایههای آلی میان 2 هادی تشکیل شدهاست. این صفحات نمایش نیازی به تابش نور پس زمینه ندارند. امروزه از این صفحات در ساخت بسیاری از وسایل استفاده میشود. در سال 2018 تولید کنندگان موبایلهای هوشمند بیش از 500 میلیون AMOLED تقاضا داشتند. شرکت سامسونگ اصلیترین تولید کننده این مدل صفحه نمایش است. شرکت اپل از این مدل صفحه نمایش در گوشی iPhone XS و X استفاده کردند.
مانیتور DLP
یکی دیگر از مدرنترین فناوریهای صفحات نمایش Digital Light Processing است که توسط یک شرکت در تگزاس معرفی شد. این تکنولوژی برای نمایش یک تصویر از یک صفحه نمایش معمولی بر روی یک مانیتور بزرگ میباشد. قبل از این تکنولوژی اغلب پروژکتورها برای انتقال تصاویر از تکنولوژی LCD استفاده میکردند که در نتیجه آن تصاویر مات و تار در خروجی بود. فناوری DLP از یک آینه دیجیتالی متصل به یک ریزتراشه خاص استفاده میکند. محصول نهایی که صفحه نمایش DLP در اختیار شما میگذارد در عین حال که ابعاد بزرگی دارد از کیفیت بسیار عالی برخوردار است در حدی که در یک اتاق کاملا روشن صفحه مانیتور از تمام زوایا قابل مشاهده است.
مانیتور TFT
این فناوری از زیر شاخههای LCD میباشد و مخفف Thin Film Transistor به معنی لایه ترانزیستور نازک است. در این تکنولوژی تمامی پیکسلها به کمک 1 تا 4 عدد ترانزیستور کنترل میشوند. از این فناوری برای تولید صفحه نمایش با کیفیت فوقالعاده بالا استفاده میشود. در مقابل این کیفیت عالی قیمت این مانیتورها بسیار بالا است.
مانیتور Plasma
صفحه نمایش پلاسما نازک و صفحه تخت میباشد و میتوان آن را همانند LCD و LED روی دیوار مثل تلویزیون قرار داد. در این مدل روشنایی به نسبت LCD بیشتر است و میتواند خروجی دادههای دیجیتال کامپیوتر و سیگنالهای ویدئویی آنالوگ باشد. پلاسما همچنین میتواند با وضوح 1920 در 1080 و کنتراست بالا تصاویر با کیفیت ارائه دهد. اما این مدل یک سری معایب مانند احتمال اتصالی در صفحه نمایش، مصرف برق بالا، کاهش روشنایی به مرور زمان و وزن زیاد دارد. این معایب باعث کاهش علاقه مردم نسبت به این محصول شدهاست.
تفاوت مانیتور LCD و LED
ضمنا هر کدام از این مانیتورها قابلیت اتصال از طریق کابلهای مخصوص را دارند. در مطالب بعدی درمورد تکنولوژی ساخت و راه ارتباطی هر کدام از مانیتورها مفصل صحبت خواهیم کرد.